Przegląd wad wymowy
Jednym z zadań instytucji wychowania przedszkolnego jest między innymi przygotowanie dzieci do podjęcia nauki w szkole. W tym zakresie przedszkole roztacza troskliwą opiekę nad ostatnią fazą kształtowania się mowy, tak by była ona już dojrzała, gdy dziecko wstąpi w progi szkolne. Chodzi tutaj zarówno o bogaty – na miarę wieku – zasób słownikowy, o logiczną składniową i gramatyczną formę wypowiedzi, jak i o czystą i wyraźną wymowę.
Część dzieci w wieku przedszkolnym niestety dotknięta jest różnorakimi zaburzeniami mowy. Stwierdzono, że gdyby nie leczono u dzieci wad wymowy, a dzieci z opóźnionym rozwojem mowy nie byłyby objęte energiczną pomocą profilaktyczną, do szkoły weszłaby grupa obciążona znacznie wyższym odsetkiem wad (prawdopodobnie ok. 30%).
Trzeba mieć na uwadze, że opóźniony rozwój mowy jest dogodnym podłożem do powstawania i nasilania się wad wymowy. O wadach (defektach) wymowy mówimy wtedy, gdy odbiega ona od normy fonetycznej ogólnie przyjętej w danym języku. Do wad tych zalicza się szeroką gamę odchyleń od tej normy, poczynając od drobnych nieprawidłowości w realizacji poszczególnych głosek, aż po ciężkie wady, które utrudniają kontakt z otoczeniem i powodują złe przystosowanie jednostki do życia społecznego.Do wad wymowy nie zaliczamy cech wymowy dziecięcej, które świadczą o jej niedojrzałości. W zasadzie rozwój mowy powinien być ukończony w 6–7 roku życia. W niektórych jednak przypadkach kształtowanie mowy trwa nieco dłużej i dopiero po roku nauki w szkole dziecko zaczyna mówić prawidłowo bez żadnej interwencji.
Istnieje wiele podziałów zaburzeń mowy. Innych używają językoznawcy, innych – lekarze. Przedstawiony poniżej przegląd wad wymowy najczęściej spotykanych w przedszkolu, trzyma się klasyfikacji objawowej. Podział ten jest powszechnie przyjęty w praktyce logopedycznej.